İmam Hamenei Nasıl İslam Devrimi Lideri Oldu? Hayatı ve Fotoğrafları

Parstoday – 14 Hordat 1368 (İran takvimi) tarihinde İran'ın Rehberlik Hubregan Meclisi (Liderlik Uzmanlar Meclisi) o zamanki Cumhurbaşkanı Ayetullah Hamenei, üyelerin çoğunluğunun oyuyla İslam Nizamının lideri olarak seçildi.

İmam Humeyni'nin vefat haberi yayıldıktan sonra, İran Liderlik Uzmanları Meclisi üyeleri — ki lideri seçmekle görevliydiler — Tahran’a çağrıldı. 14 Hordat 1368 sabahı yapılan oturumda, İmam Humeyni’nin vasiyetnamesi, Liderlik Uzmanları Meclisi’ne emanet olarak verilmişti ve Ayetullah Hamenei tarafından okundu. Öğleden sonraki oturumda ise İslam rejimi lideri olarak bir kişinin seçilmesi görüşüldü. Bu toplantıda, 74 üyenin yaklaşık 60’ının oyuyla Ayetullah Hamenei lider olarak seçildi. 

Parstoday bu yazıda, İmam Hamenei’nin hayatına ve İslam Devrimi lideri olarak nasıl seçildiğine dair bir bakış sunmaktadır.

Doğumu

 Ayetullah Seyyid Seyid Ali Hamenei, merhum Hacı Seyyid Cevad Hüccetü’l-İslam ve’l-Muslimin Hamenei’nin oğludur. 29 Farvardin 1318 (İran takvimi) tarihinde kutsal Meşhed şehrinde doğmuştur. Ailenin ikinci oğludur.

Dini Okullar (Havzalar)

Ayetullah Hamenei, eğitimine medresede başladı ve babası ile diğer hocalardan edebiyat ve temel dersleri aldı. On sekiz yaşından itibaren Meşhed’de fıkıh ve usul dışı derslere katılmaya başladı. 1336 yılında kutsal Irak şehirlerini ziyaret etmek üzere Necef’e gitti. Necef medresesinde büyük müctehidlerin derslerine katıldı, oradaki eğitim, öğretim ve araştırma ortamını beğendi ve niyetini babasına bildirdi. Ancak babası buna onay vermedi. Bir süre sonra Meşhed’e geri döndü.

Ayetullah Hamenei, 1337'den 1343'ye kadar Kum’daki medresede fıkıh, usul ve felsefe alanlarında yüksek tahsil yaptı.

1343 yılında, devrim liderinin babasıyla yaptığı yazışmalardan, babasının bir gözünün “katarakt” nedeniyle görme yetisini yitirdiğini öğrendi. Bu haber onu çok üzdü ve Kum’da eğitimine devam etmekle Meşhed’e gidip babasına bakmak arasında kaldı. Sonunda Kum’dan Meşhed’e gitmeye ve babasına bakmaya karar verdi.

Ayetullah Hamenei, 1343 yılının (İran takvimine göre) sonbahar başlarında hanımefendi Hocaste ile evlendi. Bu evlilikten 6 çocukları oldu (2 kız ve 4 erkek).

Ayetullah Hamenei, kendi ifadesiyle “rahmetli İmam Humeyni’nin fıkıh, usul, siyaset ve devrim alanlarındaki öğrencilerindendir.” 1341 yılından itibaren (İran takvimine göre), Muhammed Rıza Şah Pehlevi’nin İslam karşıtı ve ABD yanlısı politikalarına karşı İmam Humeyni’nin devrimci ve protesto hareketini destekleyerek siyasi mücadeleye girdi. On altı yıl boyunca, birçok zorluk, işkence, sürgün ve hapislere rağmen yılmadan mücadele etti ve hiçbir tehlikeden korkmadı. Pehlevi rejimine karşı mücadele sırasında 6 kez tutuklandı ve her tutuklamasında işkence gördü.

Sürgün

Zalim Pehlevi rejimi, 1356 yılının sonunda (İran takvimine göre), Ayetullah Hamenei’yi tutuklayarak İran’ın güneydoğusundaki İranaşehr’e üç yıl süreyle sürgün etti.

1357 yılının ortalarında, İran’daki Müslüman ve devrimci halk hareketlerinin yükselmesiyle birlikte serbest bırakıldı ve kutsal Meşhed’e döndü. Pehlevi rejimine karşı halkın ön saflarında mücadele etti. Uzun yıllar süren cesur mücadele, fedakârlık ve Allah yolundaki dirençten sonra, İran İslam Devrimi’nin zaferini ve Pehlevi rejiminin utanç verici çöküşünü gördü. Böylece bu topraklarda İslam yönetiminin kurulmasına tanıklık etti.

Zaferin Eşiğinde

İslam Devrimi’nin zaferinden hemen önce, İmam Humeyni’nin Paris’ten Tahran’a dönüşünden önce, “İslam Devrimi Konseyi” kuruldu. Bu konseyde; şehit Motahhari, şehit Beheşti, Haşemi Refsencani gibi mücadeleci şahsiyetler yer aldı. İmam Humeyni’nin emriyle Ayetullah Hamenei de bu konseyin üyesi oldu.

İslam Devrimi’nin zaferinden sonra da Ayetullah Hamenei, büyük bir enerji ve gayretle İslami faaliyetlerini sürdürdü ve devrimin amaçlarına daha da yaklaşmak için çalıştı. Bu faaliyetler kendi döneminde çok önemli ve eşsizdi. Kısaca başlıca görevleri şunlardır:

• 1357 yılının sonlarında (İran takvimine göre) mücahit ulema ve yoldaşlarıyla birlikte “İslam Cumhuriyeti Partisi”ni kurdu.

• 1358’de Savunma Bakan Yardımcısı oldu.

• 1358’de Devrim Muhafızları Komutanlığı’na atandı.

• 1358’de Tahran Cuma Namazı İmamı oldu.

• 1359’da Yüksek Savunma Konseyi’nde İmam Humeyni’nin temsilcisi oldu.

• 1358’de Tahran halkının Meclis temsilcisi seçildi.

• 1359’da Irak’ın İran’a karşı başlattığı dayatma savaşı sırasında ön saflarda samimi ve aktif şekilde asker olarak yer aldı. Bu savaş, ABD ve eski Sovyetler gibi şeytani büyük güçlerin desteklediği Saddam’ın saldırısıyla başladı.

• 6 Tir 1360 tarihinde , Tahran’daki Ebu Zer Camii’nde muhalifler tarafından başarısız bir suikast girişimine maruz kaldı.

• Cumhurbaşkanlığı: Muhammed Ali Recaei’nin şehadetinden sonra, 1360 yılının Mehr ayında (Ekim-Kasım 1981) 16 milyondan fazla halk oyu ile ve İmam Humeyni’nin onayıyla İran İslam Cumhuriyeti’nin cumhurbaşkanı seçildi. 1364-1368 yılları arasında ikinci kez cumhurbaşkanlığı görevini üstlendi.

• 1360’da Devrim Konseyi Kültür Başkanı oldu.

• 1366’da Yüksek Merkez Karar Organı Başkanı oldu.

• 1368’de Anayasa Değişikliği Konseyi Başkanı oldu.

Lider Olarak Seçilme Süreci

İmam Humeyni’nin vefatından sonra gelecek liderin seçimi, anayasa gereği İran Uzmanlar Meclisi üyeleri tarafından yapılmak zorundaydı. 1358 (1979) yılında kabul edilen anayasanın beşinci maddesinde şöyle denmektedir:

“Mehdi'nin (a.f.) gaybette olduğu dönemde, İran İslam Cumhuriyeti’nde yönetim ve ümmetin imamlığı, adil ve takvalı, zamanın şartlarını bilen, cesur, yönetici ve tedbir sahibi bir fıkhıye aittir; ki halkın çoğunluğu onu lider olarak tanımış ve kabul etmiş olsun. Eğer böyle bir fıkhıye çoğunlukta yoksa, lider ya da bir liderlik konseyinin görevi yukarıdaki niteliklere sahip fakihlerden oluşan bir grup tarafından anayasanın 107. maddesine göre üstlenilir.”

Böylece, 14 Hordat 1368 (İran takvimi) tarihinde Uzmanlar Meclisi’nde o dönemin Cumhurbaşkanı Ayetullah Hamenei, 74 üyenin yaklaşık 60’ının oyuyla İslam Devrimi lideri olarak seçildi.

İslam Ümmetinin Bayraktarı

Yüksek düzey devlet yetkilileri, çeşitli kurumlar, İmam Humeyni’nin evi, yüksek din alimleri, entelektüeller, medrese ve üniversite mensupları, şehit aileleri ve İran halkının farklı kesimleri tarafından Ayetullah Hamenei’ye verilen geniş ve kapsamlı biat, dünyaya İran’ın Ayetullah Hamenei liderliğinde İslam ümmetinin öncüsü olmaya devam ettiğini kanıtladı.

İmam Humeyni’nin oğlu Ayetullah Hamenei Hakkında Ne Söyledi?

İmam Humeyni’nin oğlu Hacı Seyyid Ahmed Humeyni, Ayetullah Hamenei’nin lider olarak seçilmesinden birkaç saat sonra kendisine bir tebrik mesajı gönderdi ve şöyle dedi:

“Hazreti İmam, defalarca sizi müctehid ve aynı zamanda İslam Nizamı lideri için en uygun kişi olarak takdim etti. Ben ve İmam’ın tüm evi olarak, saygıdeğer Uzmanlar Meclisi üyelerine içten teşekkür ederiz; çünkü inanıyoruz ki sevgili İmamımızın ruhu bu seçimin ardından sevinmiş ve huzur bulmuştur. Ben tekrar, küçük bir kardeş olarak, o velî fakihin emirlerini kendim için bağlayıcı kabul ediyorum.”

İmam’ın Yolunu Sürdürmek

Ayetullah Hamenei, seçildikten sonra İmam Humeyni’yi “Devrimin kutsal ağacının kökü” olarak nitelendirdi ve şöyle açıkladı:

“Biz yolumuza İmam Humeyni’nin yolundan devam edeceğiz.”